Onedio tarafından aktarılan habere göre; Ünlü Türk oyuncu Ezgi Mola, 2023 yılında İspanya’nın Barcelona şehrinde, El Born semtinde satın aldığı evin “Okupa” hareketi tarafından işgal edilmesiyle büyük bir şok yaşadı. Bu olay, hem Mola’nın kişisel mağduriyetini hem de İspanya’daki tartışmalı Okupa hareketini gündeme getirdi. Peki, Okupa nedir ve bu hareket neden bu kadar sorun yaratıyor?

*Okupa Hareketi Nedir?

“Okupa” terimi, İspanyolca’da “işgal etmek” anlamına gelen “ocupar” kelimesinden türetilmiştir ve İngilizce’deki “squatter” (işgalci) kavramına karşılık gelir. Okupa hareketi, 1980’li yıllarda Madrid ve Barcelona gibi büyük şehirlerde ortaya çıkan ve boş bırakılan evlerin veya binaların sosyal, kültürel ya da barınma amaçlarıyla izinsiz şekilde işgal edilmesini savunan bir akımdır. Hareketin temel felsefesi, kullanılmayan mülklerin “toplumsal ihtiyaç” için değerlendirilmesi gerektiğidir. Bu nedenle Okupalar, terk edilmiş binaları, yatırım için bekletilen boş daireleri veya ikinci evleri hedef alır.

Okupa hareketinin arkasında farklı motivasyonlar yatıyor:
- Bazı Okupalar, yüksek kira fiyatları, konut krizi ve kapitalizme karşı bir duruş sergileyerek barınma hakkını savunuyor. Özellikle 2008 ekonomik krizi ve mortgage krizinden sonra, evlerini kaybedenlerin bu harekete katıldığı görülüyor.
 Bazı gruplar, bu yasal boşlukları kullanarak evleri işgal edip başkalarına kiralıyor veya maddi kazanç elde ediyor. Örneğin, sokakta 150 Euro’ya “işgal edilecek ev” bulan kişiler olduğu biliniyor.

Ezgi Mola, 2023 yılında Barcelona’nın tarihi ve prestijli El Born semtinde bir ev satın aldı. Ancak evin uzun süre boş kalması, Okupaların dikkatini çekti. Mola’nın Barselona’da yaşayan bir arkadaşı, evi kontrol ettiğinde yabancı kişilerin yaşadığını fark etti ve durumu hemen oyuncuya bildirdi. İşgalciler kendilerini “Okupa” olarak tanıtarak evden çıkmayı reddetti. Mola, avukatları aracılığıyla yasal süreci başlattı, ancak İspanya’daki yasalar bu tür durumlarda ev sahiplerini zorlayıcı bir süreçle karşı karşıya bırakıyor.

-: El Born bölgesindeki ev fiyatları 700 bin Euro’dan başlayıp milyonlarca Euro’ya ulaşabiliyor. Bu, Mola’nın yalnızca bir evi değil, aynı zamanda ciddi bir yatırımı koruma mücadelesi verdiği anlamına geliyor.

*İspanya’daki Yasal Durum ve Okupa Sorunu*

İspanya’daki yasalar, Okupa hareketini tamamen engelleyemiyor ve işgalcilerin belirli haklara sahip olması, ev sahipleri için büyük bir sorun yaratıyor. İşte temel noktalar:

- Bir ev işgal edildikten sonra, ev sahibi 48 saat içinde durumu fark edip polise bildirmezse, işgalciler geçici yasal koruma kazanabiliyor. Bu durumda tahliye için mahkeme süreci başlatılması gerekiyor, ki bu süreç 6 ay ile 2 yıl arasında sürebiliyor.
-: Eğer işgal edilen ev, sahibinin birincil ikametgahıysa ve bu fatura veya kontratla kanıtlanabiliyorsa, polis mahkeme kararı olmadan işgalcileri çıkarabiliyor. Ancak yazlık evler veya ikinci evler gibi boş bırakılan mülklerde bu mümkün olmuyor.
 Okupalar, elektrik ve su faturalarını ödeyerek “yasal hak” iddia edebiliyor, bu da tahliye sürecini daha da zorlaştırıyor.
: İspanya, Okupa sorununa çözüm bulmak için 2018’de yeni bir yasa çıkardı, ancak bu yasa sadece işgal anında polisin olay yerinde olması durumunda etkili. İşgal fark edildikten sonra süreç yine yargıya taşınıyor.

Okupa hareketi, İspanya’da büyük bir sosyal tartışma konusu. Bir yandan barınma hakkı ve sosyal adalet savunucuları tarafından desteklenirken, diğer yandan mülkiyet hakkını ihlal ettiği gerekçesiyle eleştiriliyor. Özellikle Barselona, Madrid ve Valencia gibi turistik şehirlerde bu sorun daha yaygın. Yabancı yatırımcılar ve ikinci ev sahipleri, evlerini sürekli kontrol edememe nedeniyle büyük risk altında.

: Bazı kesimler, Okupaları evsizlerin ve ekonomik kriz mağdurlarının bir çaresi olarak görüyor. Hareket, kapitalizme ve boş bırakılan mülklere karşı bir tepki olarak da savunuluyor.
-: Ev sahipleri ve yatırımcılar, yasaların işgalcileri koruduğunu ve mülkiyet haklarını ihlal ettiğini düşünüyor. Örneğin, işgal edilmiş evler bazen yarı fiyatına satılabiliyor, çünkü yeni alıcıların işgalcilerle uğraşması gerekiyor.

Ezgi Mola’yı Ne Bekliyor?

Mola, İspanya’daki yerel makamlara başvurarak durumu bildirdi ve tahliye süreci için dava açtı.
İspanyol yasalarına göre, işgalcilerin tahliyesi için mahkeme kararı gerekiyor. Bu süreç, işgalcilerin savunmalarına ve mahkeme yoğunluğuna bağlı olarak uzayabiliyor.
Tahliye süreci için avukat ve mahkeme masrafları 5.000 ila 15.000 Euro arasında değişebiliyor. Ayrıca, evde oluşabilecek hasarlar da Mola’nın zararını artırabilir.
 Uzmanlar, Mola’nın evine kavuşmasının kısa vadede zor olduğunu, sürecin aylar veya yıllar sürebileceğini belirtiyor.

Türk Yatırımcılar İçin Uyarı

Ezgi Mola’nın yaşadığı bu olay, yurtdışında gayrimenkul yatırımı yapan Türkler için ciddi bir uyarı niteliği taşıyor. İspanya’da Okupa sorunu, özellikle Alicante, Barcelona ve Malaga gibi bölgelerde Türk vatandaşlarının sahip olduğu yazlık evlerde sıkça görülüyor. Uzmanlar, şu önlemleri öneriyor:
- Evlere alarm ve güvenlik kamerası sistemleri kurmak.
- Komşularla iş birliği yaparak şüpheli durumları bildirmek.
- Evleri sigortalatmak (Okupa riskine karşı özel sigorta poliçeleri mevcut).
- Boş evleri düzenli olarak kontrol ettirmek veya kiraya vererek kullanımda tutmak.

kaynak:onedio , sosyal medya, magazin basını, Bülent Cankurt / Derleme: ulusalpost